Sự............"ảo tưởng" thế hệ @ ngày

[Trần Hạo Nam]

Thế hệ 8x, 9x là những từ hoàn toàn mới xuất hiện trong những năm gần đây. Đi đôi với nó là những danh từ: Người Việt trẻ, thế hệ @; và các tính từ: năng động, sáng tạo, bản lĩnh, nhiệt huyết, phóng khoáng… Mải mê với hào quang của cái đẹp về thế hệ mới lớn, đôi khi người ta đã quên đi thực trạng ảo tưởng của một bộ phận @ không nhỏ.

Ảo tưởng về lối sống

Cứ mỗi lần thấy mấy bà chị đầu phố kiêu kỳ trong những bộ cánh sành điệu, lướt qua nhà trên những con xe sang trọng, Mai lại mơ đến một ngày có thể tung tăng đến giảng đường đại học trên một con LX cáu cạnh.

Càng gần đến ngày thi tốt nghiệp, cô bé lại càng khao khát về một sự khởi đầu mới mà theo Mai đó là sự “giải thoát”. Giải thoát khỏi những trang sổ đầu bài của cô giáo chủ nhiệm, khỏi những giờ họp phụ huynh. Càng đọc nhiều, càng xem nhiều, Mai lại càng mơ tưởng về một cuộc sống mới hoàn toàn khác với những gì cô bé đang sống.
Học sinh trong các bộ phim như Music High School ăn mặc thật sành điệu, học không có ai điểm danh, học trò yêu nhau, have sex là chuyện bình thường. Họ viết blog cũng thật hay, thật sáng tạo, dám nghĩ dám làm. Tất cả đều tự chủ và tự ý thức được cuộc sống cần phải làm gì.

Mai chán ngắt cảnh cứ ăn cơm tối xong mẹ lại nhắc: “Nghỉ tí rồi lên phòng học con nhé”. Mai chán lớp học ngày nào cũng nhàn nhạt với những lời dạy giáo điều và giáo trình khô cứng. Mai cũng khó chịu với cái bác xe ôm ngày nào cũng đúng giờ hẹn hết giờ học đón Mai về nhà.

Ảo tưởng về nghề nghiệp

Nhìn thấy mấy cô bạn bằng tuổi suốt ngày được lên truyền hình và báo chí, Lan cũng mơ ước một ngày cô cũng sẽ đạt được những thành công trong công việc như vậy. Cầm bằng tốt nghiệp khoa ngoại ngữ ngành tiếng Anh loại giỏi, Lan cảm thấy rất tự tin khi nộp đơn xin việc vào các công ty nước ngoài.

Theo Lan, phải làm cho nước ngoài mới nhiều tiền, mới có danh tiếng. Lan thầm cười khi thấy lũ bạn cùng lớp thi đậu vào làm lễ tân cho một toà nhà hay trực tổng đài của một hãng điện thoại nào đấy. Những vị trí ấy có cho cô cũng không thèm.

Lan nghĩ trình độ cộng với kỹ năng cuộc sống và sự nhanh nhạy, tự tin nắm bắt thông tin như cô thì phải ngồi tại phòng PR hay các vị trí trợ lý thư ký giám đốc mới xứng đáng.

Tuy nhiên, tốt nghiệp gần nửa năm trời, Lan vẫn chưa tìm được chỗ nào xứng đáng, hay đúng hơn là những vị trí mà Lan nộp hồ sơ thì đều bặt vô âm tín. Cũng có lần Lan được mời phỏng vấn vào vị trí trợ lý giám đốc kinh doanh của một công ty tư vấn đầu tư về chứng khoán. Tuy nhiên, sau khi nghe vài câu trả lời của Lan về công việc mà cô có thể được nhận, anh giám đốc chỉ tủm tủm cười và rồi xin chào không hẹn gặp lại. Rốt cuộc, nỗi lo cơm áo cũng quấn lấy cô gái trẻ, Lan đành phải chấp nhận lời mời làm nhân viên lễ tân cho một khách sạn… tại Hà Nội.

Ảo tưởng về tiền bạc

Sinh ra trong một vùng quê nghèo, Tuấn lúc nào cũng mơ ước phải vượt lên chính mình, phải vĩnh biệt với nghèo đói. Mới học hết năm thứ ba đại học, thấy bạn bè ai cũng khá giả, có nhiều đứa còn mở cửa hàng kinh doanh ngày càng phát đạt, thấy kiếm tiền có vẻ dễ quá, Tuấn cũng về năn nỉ bố mẹ bán trâu, bán lợn để lấy tiền cho Tuấn làm vốn kinh doanh.

Vơ vét nốt tất cả số tài sản còn lại của bố mẹ, chàng ta cũng có hơn ba chục triệu làm vốn. Thấy bạn bè mở cửa hàng thời trang rất đông khách, chàng ta cũng hùn vốn với một cô bạn cùng lớp mở cửa hàng chuyên bán quần áo buôn từ Trung Quốc về. Lắt lay tồn tại được mấy tháng, hàng ế ẩm, khách mua đã hiếm mà khách vào xem cũng chẳng có. Hai người đành cầm cố bán tống bán tháo hàng tồn còn lại vớt vát về được hai chục triệu.

Rút kinh nghiệm, Tuấn hùn nốt chỗ vốn còn lại để kinh doanh điện thoại di động với mấy anh khoá trên. Mãi không thấy ai đả động đến tiền lãi ra sao, lợi nhuận thế nào, hỏi mãi mấy anh nọ cũng chỉ bảo vẫn đang trong qúa trình thu hồi vốn. Chán nản, Tuấn đòi rút tiền về làm việc khác. Nói mãi cuối cùng cũng may mắn lấy về được hơn chục triệu.

Chữa bệnh ảo tưởng - cái giá không rẻ

Không chịu nổi cảnh sống cổ hủ, lệ thuộc gia đình, Mai trộm tiền của bố mẹ, bỏ nhà theo một nhóm bạn sành điệu có tiếng trong trường. Lang thang rong chơi hết sàn nọ đến vũ trường kia, mua sắm bất kể thứ gì mà cô thích, say sưa với nhóm bạn trong những đêm “quần hôn” ở nhà nghỉ. Cuộc sống mới lạ như ma xui quỷ khiến làm Mai không thể quay đầu trở về.

Những đêm vui đã nuốt trọn vẹn sức sống tuổi trăng rằm đẹp như mộng của cô bé. Và khi hết tiền, lũ bạn lạnh lùng đẩy cô bé ra khỏi cuộc chơi, cô cũng chẳng dám trở về nhà. Lang thang bờ bụi nhiều lúc để kiếm cái ăn, Mai phải bán mình cho những gã lang thang nào đó chỉ với cái giá vài nghìn bạc.

Xót xa thấy con gục ngã ngay những bước chập chững đầu tiên trên con đường đời rộng lớn và khắc nghiệt, ba mẹ Mai cố gắng tìm và đưa Mai trở về với cuộc sống thực tại. Tuy nhiên, cú sốc đầu đời quá lớn đối với cô bé, Mai trở nên câm lặng và mắc bệnh trầm cảm nặng.

Khi Tuấn nhận ra rằng tiền bạc không phải dễ kiếm như đã lầm tưởng, cũng là lúc cậu nhận được giấy báo đình chỉ một năm học do nợ môn và nghỉ tiết quá nhiều. Việc chính dở dang, việc phụ cũng ngổn ngang. Tuấn cay đắng nhận ra rằng muốn thành công cần phải học tốt, làm tốt công việc chính của mình. Tấm bằng tốt nghiệp không phải là thước đo nhưng chính là tri thức. Làm gì cũng cần phải có trình độ. Đừng nhìn thấy cái vẻ bề ngoài hào nhoáng mà quên mất rằng có thành công nào mà không có nước mắt và những giọt mồ hôi. Cuộc sống cần có ước mơ nhưng không được quá ảo tưởng.

Còn với Lan, mọi việc cũng không kém phần bi đát. Tuy chấp nhận làm công việc lễ tân cho một khách sạn cũng có tầm ở Hà Nội, nhưng Lan vẫn không ngừng ngày đêm tìm kiếm các vị trí khác. Cô cũng không hiểu rằng những vị trí mà cô mơ ước thường là những công việc yêu cầu kinh nghiệm thực tế tối thiểu hai năm.

Lan không hề biết rằng, những người bạn đã thành danh của cô đã phải phấn đấu nỗ lực trong học tập và lao động ra sao mới đạt được địa vị đó. Cô không hiểu rằng “con đường đến thành Rome” rất dài, rất xa và cũng đầy chông gai, hơn nữa để thành công thì có rất nhiều cách chứ không phải chỉ chạy theo những ảo vọng về vị trí nọ vị trí kia cho hợp mốt. Hệ quả là Lan chưa bao giờ cảm thấy tôn trọng công việc cô đang làm, cô nhìn những đồng nghiệp của mình bằng con mắt nhìn xuống. Tất nhiên, không có người lãnh đạo nào có thể chấp nhận một nhân viên coi thường công việc mà họ đang đảm nhiệm. Lan bị sa thải.

Không chỉ có Lan, Mai và Tuấn đang ảo tưởng về một cuộc sống @ với vòng hào quang lấp lánh. Thực tế cho thấy, một bộ phận không nhỏ giới trẻ hiện nay do quá ảo tưởng về một thế giới hiện đại mới đã tự dần đánh mất đi những giá trị đích thực của cuộc sống. Giá trị của đồng tiền, của sức lao động và hơn cả là giá trị thật của chính bản thân chúng ta bị coi nhẹ trong khi quá đề cao những giá trị vô thực bằng những ảo tưởng.